27 czerwca 2017r. weszła w życie nowa ustawa o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji (Dz. U. z 2017r. poz.1132).
Nowe prawo dostosowuje polskie przepisy do unijnej dyrektywy związanej z roszczeniami odszkodowawczymi z tytułu naruszenia unijnego i krajowego prawa konkurencji i obowiązuje zarówno w sprawach krajowych, jak w postępowaniach transgranicznych, obejmujących kraje Unii Europejskiej.
Ustawa normuje nie tylko zasady odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez naruszenie prawa konkurencji, ale także zasady dochodzenia roszczeń z tego tytułu w postępowaniu cywilnym (tj. na drodze prywatnoprawnej).
Głównym założeniem ustawy jest przyznanie uprawnień do występowania z roszczeniem o odszkodowanie w pełnym zakresie zarówno osobom fizycznym, jak i osobom prawnym, bez względu na to, czy łączą je bezpośrednie stosunki umowne z pozwanym przedsiębiorcą oraz niezależnie od tego, czy organ ochrony konkurencji stwierdził wcześniej naruszenie prawa (ang. private enforcement). Pozwany przedsiębiorca musi wykazać, że winy nie ponosi. Nowe regulacje wprowadzają domniemanie, że naruszenie prawa konkurencji wyrządza szkodę.
Ustawa przewiduje liczne ułatwienia dla poszkodowanych przez działania karteli i wskutek innych naruszeń prawa konkurencji, z których najistotniejsze to:
- domniemanie, że naruszenie prawa konkurencji, którego dopuścił się sprawca naruszenia, jest zawinione;
- wydłużenie podstawowego terminu przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji z 3 do 5 lat;
- znaczne ułatwienie w dostępie do dowodów, niezbędnych do wykazania odpowiedzialności odszkodowawczej sprawcy naruszenia: wprowadzenie możliwości złożenia przez poszkodowanego wniosku do sądu o nakazanie wyjawienia środka dowodowego znajdującego się w posiadaniu przedsiębiorcy, osoby trzeciej lub organu ochrony konkurencji.
Z powództwem mogą wystąpić nie tylko poszkodowani, ale też ich reprezentanci – organizacje zrzeszające konsumentów lub przedsiębiorców. Właściwymi do rozstrzygania spraw są sądy okręgowe, bez względu na wartość przedmiotu sporu. Ustawa nie dotyczy naruszeń przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Nowe przepisy znajdują zastosowanie do roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji, które nastąpiło po dniu ich wejścia w życie.
